Regie terug: over uitslapen, lopen, zelfstandigheid en verwondering
Dankbaar! En toch…
"Je moet met twee woorden spreken, Peter!"
Aan deze opvoedkundige les uit mijn jeugd moet ik denken bij het schrijven van
deze blog. Die 'les' en twee woorden hadden overigens met beleefdheid te maken.
Niet een "Ja" maar een "ja pappa" of een "ja juffrouw". Bij 'met twee woorden spreken' denk ik bij het
schrijven meer aan evenwichtig en eerlijk. Beide kanten van dezelfde medaille
noemen. Dat was, en overigens nu nog een beetje, de afgelopen weken best lastig
en complex. Met die laatste weken bedoel ik de periode vanaf maandag 18
november 2024 toen ik in het ErasmusMC werd opgenomen en ik vanaf toen op een
andere wijze medicatie krijg toegediend.
Wat is de ziekte
van Parkinson ook al weer?
"Waar gaat het nu weer over? Kom tot de kern,
Peter!" hoor ik al bijna iemand roepen. Laat ik toch een 'klein' stapje
terug doen… Ongeveer 11 jaar geleden kreeg ik, na een korte periode van
toenemende klachten, de diagnose 'ziekte van Parkinson'. Bij de ziekte van
Parkinson maken de hersenen steeds minder het boodschappersstofje dopamine aan.
Signalen en opdrachten worden binnen het lichaam niet goed, vertraagd of met
enige schade doorgegeven. Hoewel de eerste jaren na de diagnose het vaak, ook
bij mij, meevalt wordt je toch van lieverlee geconfronteerd met een grote
diversiteit aan symptomen. Hoewel de ziekte bij iedere persoon met parkinson
zich anders lijkt te openbaren, toch krijgen (vrijwel) alle
parkinson-ervaringsdeskundigen te maken met gevolgen die door het hele lichaam
en gedrag zichtbaar worden. Lichamelijk, psychisch, cognitief (denken en
organiseren) etc. Veranderingen in slaapritme, moeite met plannen, schuifelend
lopen, een trillende hand, een maskergezicht, freezing…….. En zo kunnen we het
rijtje aanvullen tot wel zo'n 36 symptomen. Op Alzheimer na is de ziekte van
Parkinson de meest ingrijpende of meest neurodegeneratieve hersenaandoening die
er bestaat.
Parkinson en
medicatie tot 18 november 2024
Na het stellen
van de diagnose ziekte van Parkinson wordt in samenspraak tussen de neuroloog
en de persoon met de ziekte van Parkinson bekeken welke reguliere en
aanvullende behandelingen nodig zijn. Wanneer de frequentie van inname van
medicatie hoog is worden bijwerkingen vaak ook meer en irritanter. Ik was het
afgelopen jaar de hele dag door aan het plannen omdat de periodes van 'on' en
'off' elkaar ook in een flink tempo afwisselden. Dat plannen had betrekking op
medicatie, eten, autorijden, toiletbezoek etc. Dat ging ik de afgelopen jaren
steeds meer ervaren. Het hield ons de hele dag bezig.
Parkinson en
medicatie na 18 november 2024
In overleg met
de neuroloog hebben wij gekozen voor duo-dopa subcutaan. In plaats van pillen
en een pleister krijg ik nu dagelijks 24 uur per dag vloeibare medicatie
toegediend. Voor de helderheid, de ziekte wordt niet bestreden, want Parkinson
is nog even progressief. Maar door continue toediening van medicatie wordt de
dag gelijkmatiger beleefd. De pieken zijn minder hoog en de dalen minder lang
en diep. Vanwege die overstap naar pillen naar vloeibare medicatie ben ik
maandag 18 november opgenomen in het ErasmusMC in Rotterdam. Donderdag 21
november mocht ik weer naar huis. De opname was heftig en ingrijpend! Vooral
dinsdag toen ik ongeveer 12 uur off ben
geweest. Pas ná viermaal de basisdosering te hebben verhoogd en 7 keer een
extra dosis te hebben toegediend begon ik als het ware weer te leven. Denken,
praten, bewegen, alles leek stil te gaan liggen. Daarna was ik van 14:30 tot
22:30 'on'…. Acht uur lang niet gewoon weer mens kunnen zijn zonder in
'piltijden' te hoeven denken… Naar de wc gaan wanneer je wilt…
Impact de opname en nieuwe behandeling zeer groot
Vanwege de
toediening van vloeibare medicatie neem ik geen pillen meer en moet de
toediening van medicatie via specifieke pleisters worden afgebouwd. Die afbouw
van medicatie via pleisters verloopt bij mij langzaam en de gevolgen zijn
heftig; ik heb veel last van afkickverschijnselen (stijf, spierpijn, koud,
warm, lusteloos, emotioneel etc.). De impact van zowel de afbouw als toediening
van de nieuwe medicatie is groot. Ondanks alle voorbereidingen heb ik dat niet
voorzien en overzien:
- wil ik weg, wil ik eten, wil ik naar de wc; niet meer plannen, niet meer denken in innamemomenten van medicatie. Wat geeft dat een rust!;
- periode van 'off' en te overbeweeglijk zijn er maar vele malen minder in frequentie en omvang.;
- minder last van freezing (minder val angst!);
- de rollator gebruik ik bijna niet meer en ik kan zo'n 20 minuten 'los lopen'….;
- mijn stem klinkt helderder en mijn gezicht vriendelijker (minder makskergelaat);
- ik kan mijn zus gewoon om 22:00 bellen en daarna zelfstandig naar bed… Niet zelden kon ik dat beiden niet meer na 20:00…
Hoe voel ik mij?
Die vraag krijg ik
dagelijks en heel veel. Na ruim twee weken kan ik nog geen kort en krachtig
antwoord geven. Vandaar ook zo'n lange aanloop. En denk dan even aan het 'met
twee woorden spreken'.
"Wat een wijzigingen Peter…!" Spontaan schieten tranen in mijn ogen
nu ik dat type. Ja, dat klopt. Ik ben blij, dankbaar en verwonderd. En toch…..
"Ben je dan niet dankbaar? Wil je terug
naar de oude situatie? Die was toch ook niet meer leefbaar!" Zucht…
Misschien help ik u,
jou en mijzelf door gewoon mijn gevoelens en overwegingen op een rij te zetten
en probeer alles even in te denken en tot u en jou door te laten dringen…:
- 11 jaar geleden had ik te maken met twee symptomen van de ziekte van Parkinson, nu in meer of mindere mate met minimaal 2/3 van de 36…;
- wat een goedheid van God dat Hij mensen kennis geeft om nieuwe medicatie te ontwikkelen die zo'n grote positieve uitwerking heeft op mijn leven;
- ja, de periode van off en freezing komen ten opzichte van voor 18 november nu zeldzaam voor;
- ja, wat geeft het een rust bijna niet meer te hoeven plannen;
- ja, wat is het fijn ook in de avond 'meer mens' te zijn!
Denk daarbij dat de
ziekenhuisopname, het afkicken en dergelijke grote gevolgen. Denk daarbij aan:
- moeite met lezen, concentreren en schrijven. Dat valt mij aardig zwaar omdat lezen en schrijven mijn lust en mijn leven was en hopelijk ook blijft;
- denk aan het vorige punt: bidden en Bijbellezen waren moeilijk. Het lijkt erop alsof daardoor je geloof 'stil komt te liggen';
- in 11 jaar tijd meer dan 24 symptomen…. in 24 uur tijd raak ik 4 symptomen met heel veel impact kwijt…;
- afkicken, dagen lusteloos en niet jezelf zijn terwijl ik door genade voor mijn gevoel altijd best een veerkrachtig persoon was.
Ook voor Eveline
heeft deze andere wijze van toediening gevolgen. Ik ben minder afhankelijk van
haar. Met andere woorden, zij is minder nodig…. Ik slaap langer… als zij rustig
wil wakker worden begin ik al met hinderlijk geklets… Kortom, in ons huwelijk
is het als het ware weer zoeken naar een 'nieuw evenwicht'.
Samenvattend: wat heb
ik -ondanks dat ik chronisch-progressief ziek ben en blijf- een mogelijkheden
teruggekregen! Een stukje zelfstandigheid en regie kreeg ik weer terug! Wat was
en is de impact van een ziekenhuisopname en afkickproces groot. Al typend zit
ik opnieuw met een brok in mijn keel. Is het mijn Parkinson-brein? Is het
naïviteit? Gun ik het allemaal geen tijd? Ik ben echt dankbaar en verwonderd,
maar ik ben ook 'verward'. Niet verward dat ik niet helder kan denken, wel dat
ik al deze wijzigingen en gebeurtenissen als het ware niet kan overzien. Al die
wijzigingen… Hoe reageer je daarop? Niet te bevatten wat voor een impact dit op
je leven kan hebben en heeft. Onder de streep, als ik mij zo mag uitdrukken:
dankbaar en verwonderd!